Toekomstvisie aanhouding en inverzekeringstelling minderjarigen in het strafproces
Toekomstvisie aanhouding en inverzekeringstelling minderjarigen in het strafproces
In opdracht van het Ministerie voor Justitie en Veiligheid heeft de VNJA samen met Defence for Children een Toekomstvisie opgesteld over “De aanhouding en inverzekeringstelling van minderjarige en jongvolwassen verdachten”. Hierin staat hoe een leeftijd- en ontwikkelingsgerichte aanpak eruit ziet voor minderjarige en jongvolwassen verdachten tijdens de eerste fase van het strafproces en hoe dit verbeterd zou moeten worden. Uitgangspunt is dat het verblijf in een politiecel zoveel mogelijk wordt vermeden of zo kort mogelijk wordt ingezet. De toekomstvisie maakt deel uit van de Verkenning Invulling Vrijheidsbeneming Justitiële Jeugd (VIV JJ). Minister Dekker (Rechtsbescherming) komt in het voorjaar met een beleidsreactie.
De VNJA en Defence for Children concluderen dat het strafproces van minderjarige en jongvolwassen verdachten zich nog teveel kenmerkt door willekeur. Gevolg is dat minderjarigen en adolescenten te veel tijd in een politiecel doorbrengen waar nauwelijks rekening wordt gehouden met leeftijd en kwetsbaarheid. Dit is in strijd met (inter)nationale regelgeving en met de onschuldpresumptie. In de Toekomstvisie staan aanbevelingen om de wet aan te passen, de praktijk te veranderen en het proces te verbeteren.
Dat betekent onder andere dat:
– Het ophouden voor verhoor niet alleen op het politiebureau maar ook elders zou moeten kunnen plaatsvinden (thuis, bij familie, in een instelling).
– De duur van de inverzekeringstelling van minderjarige verdachten dient te worden ingekort.
– Minderjarigen altijd aanspraak moeten kunnen maken op kosteloze rechtsbijstand door een (jeugdrecht)advocaat
Ook is duidelijk geworden dat voor het wijzigen van de huidige praktijk op het politiebureau, een cultuuromslag noodzakelijk is. Er zijn nieuwe werkinstructies nodig voor jeugdzaken, waarbij de volgende uitgangspunten in acht worden genomen:
Ophouden voor verhoor thuis
Geen inverzekeringstelling, tenzij
Inverzekeringstelling op een andere plaats
Kindgerichte bejegening
Aandacht voor herstel
Richtlijnen en criteria concretiseren
Tot slot wordt voorgesteld om per regio een centrale plek te creëren, zoals een specifiek politiebureau voor jeugdige verdachten, waar alle expertise over jeugd aanwezig is en een Kindgerichte omgeving en waar ruimte voor (forensisch) multidisciplinair overleg.
Klik hier voor het advies: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/jeugdcriminaliteit/documenten/rapporten/2017/12/21/opbrengst-research–development-trajecten
Zie ook de website van Defence for Children