Het LOVS (Landelijk Overleg Vakinhoud Strafrecht geeft voor een aantal vaak voorkomende delicten een strafmaat (oriëntatiepunt) aan waarop de rechter zich kan oriënteren bij de oplegging van de straf.
Oriëntatiepunten geven de straf weer die rechters voor het modale feit (de meest voorkomende verschijningsvorm van het strafbare feit) plegen op te leggen. Zij komen tot stand na een inventarisatie van de praktijk van de straftoemeting en na consultatie van alle gerechten. De oriëntatiepunten worden op voorstel van de Commissie Rechtseenheid door het LOVS vastgesteld. In 2016 zijn aan de bestaande oriëntatiepunten voor straftoemeting nieuwe oriëntatiepunten voor berechting op grond van het jeugdstrafrecht toegevoegd. Deze oriëntatiepunten worden voorbereid door de Expertgroep jeugdrechters en vervolgens ook op voorstel van de Commissie Rechtseenheid door het LOVS vastgesteld.
Oriëntatiepunten vormen een vertrekpunt van denken over de op te leggen straf. Zij bieden de rechter een handvat en de mogelijkheid om bij de straftoemeting te wijzen op een landelijke praktijk. De oriëntatiepunten binden de rechter niet. Hij is in individuele gevallen verantwoordelijk om een passende straf te bepalen en op te leggen.
De oriëntatiepunten voor berechting op grond van het jeugdstrafrecht worden voorafgegaan door een aantal opmerkingen waarmee de (kinder)rechter bij de straftoemeting rekening kan houden.
Klik hier voor de oriëntatiepunten bijgewerkt tot december 2017.

Hogere strafrechtelijke minimumleeftijd vraagt om verbetering vrijwillige of gedwongen jeugdhulp
In het licht van een rechtvaardige en effectieve aanpak van jeugdige delinquenten is een verhoging van de strafrechtelijke minimum leeftijd naar ten minste veertien jaar wenselijk. Dat stelt de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) in een advies dat op 20 december 2017 openbaar is geworden. De RSJ concludeert op basis van onderzoek en interviews dat vrijwillige of gedwongen jeugdhulp voor kinderen tot ten minste veertien jaar de voorkeur geniet boven het strafrecht. Dit vraagt niet alleen om een aanpassing van de strafrechtelijke minimumleeftijd, maar ook om verbetering van de jeugdhulp.
Klik hier voor het persbericht van de RSJ
Klik hier voor het advies over verhoging van de strafrechtelijke minimumleeftijd en het belang van goede jeugdhulp strafrecht
Klik hier voor de samenvatting van het advies verhoging strafrechtelijke minimumleeftijd in context
 

Jaarlijks worden honderden jongeren gedwongen gesloten geplaatst in justitiële jeugdinrichtingen, jeugdzorgplusinstellingen en instellingen voor Jeugd-GGZ. De psychosociale problematiek van deze jongeren moet het uitgangspunt zijn voor het bepalen van de benodigde behandeling en beveiliging. Daarbij wordt bij voorkeur gekozen voor – nog in te richten – kleinschalige regionale voorzieningen. Zodoende is het mogelijk jongeren dichtbij huis te plaatsen en hun ouders en sociaal netwerk te betrekken bij de begeleiding en behandeling.
Aldus adviseert de Afdeling advisering van de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) in een advies aan de minister voor Rechtsbescherming en de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
Lees hier het nieuwsbericht d.d. 9 maart 2018 van de RSJ
Lees hier het advies van de RSJ Plaatsing van jeugdigen met strafrechtelijke en jeugdigen met civielrechtelijke titel in gesloten voorzieningen

De Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) heeft op verzoek van de minister van Justitie en Veiligheid advies uitgebracht over het conceptwetsvoorstel ter implementatie van de EU richtlijn betreffende procedurele waarborgen voor kinderen die verdachte of beklaagde zijn in een strafprocedure (2016/800/EU). Deze EU richtlijn hangt samen met vier eerdere EU richtlijnen die alle betrekking hebben op de versterking van procedurele rechten van verdachten in strafprocedures. De RSJ is positief over de vertaling van de EU richtlijn in het conceptwetsvoorstel en doet enkele suggesties voor aanpassingen.
De RSJ richt zich in dit advies op de volgende onderwerpen:
– recht op rechtsbijstand;
– recht op medisch onderzoek;
– recht op informatie;
– vrijheidsbeneming 16- en 17-jarigen;
– uitvoering in de praktijk.
Klik hier voor het nieuwsbericht d.d. 14 februari 2018
Klik hier voor het advies EU richtlijn Jeugd

In de nieuwste Monitor Jeugdcriminaliteit (MJC) zijn de ontwikkelingen in de door politie en justitie geregistreerde jeugdcriminaliteit in de periode 2000 tot 2017 beschreven. De doelstelling van de huidige MJC is een ‘zo breed mogelijk’ overzicht te geven van de ontwikkelingen in de geregistreerde jeugdcriminaliteit en deze ontwikkelingen in samenhang te bespreken. Er wordt hierbij gebruikgemaakt van verschillende bronnen: politieregistraties van jeugdige verdachten, veroordelingsregistraties van jeugdige strafrechtelijke daders en ook internationale bronnen voor de ontwik-kelingen in het buitenland. In de vorige meting van de MJC is ook gebruikgemaakt van een andere bron dan politie en justitie registratiegegevens, namelijk zelfrapportage van daderschap welke eens in de vijf jaar wordt gemeten onder een representatieve steekproef van Nederlandse jongeren. Jeugd heeft betrekking op 12- tot 23-jarigen. Naast de standaarddoelstelling van de MJC om de ontwikkelingen in de geregistreerde jeugdcriminaliteit te beschrijven, zijn toegevoegd een beschrijving van de ontwikkelingen in de geregistreerde jeugdcriminaliteit in zogeheten hot spots en bij jeugdige groepsplegers en een vergelijking van de ontwikkelingen in Nederland met die in omringende landen.
Klik hier voor de samenvatting van de Monitor Jeugdcriminaliteit 2017
Klik hier voor de volledige tekst van de Monitor Jeugdcriminaliteit 2017

‘LVB’ers zeggen sneller ja, ze willen anderen pleasen’
Ruim een derde van de justitiabelen heeft waarschijnlijk een licht verstandelijke beperking (LVB). Marigo Teeuwen (MT) bestudeert onder meer de kwetsbaarheid van deze groep mensen en het recidiverisico na de ZSM-procedure (Zorgvuldig, Snel en op Maat). Robin Kranendonk (RK) onderzoekt de invloed van verhoormethoden op de inhoud van verklaringen, in het bijzonder bij LVB’ers.
Klik hier voor het nieuwsbericht van 5 februari 2018 met publicatiegegevens op de website van Het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving (NSCR)

Jongeren die in een instelling of pleeggezin verbleven, ondervinden ook in hun volwassen leven op meerdere terreinen problemen. NSCR-fellow Janna Verbruggen (Cardiff University, UK) en onderzoekers Victor van der Geest en Catrien Bijleveld stelden over dit onderwerp een internationaal themanummer van The Journal of Longitudinal and Life-Course Studies samen.
Jongeren die uit huis geplaatst worden, vormen een kwetsbare groep. Ze zijn vaak opgegroeid in een problematische gezinssituatie, hebben moeite op school, last van psychische problemen en gedragsproblemen, en ze maken zich dikwijls schuldig aan delinquentie. Ook het stigma dat kleeft aan het verblijven in een pleeggezin of een instelling – en mogelijk een strafblad hebben – kan de transitie naar volwassenheid bemoeilijken.
Klik hier voor het nieuwsbericht d.d. 11 februari 2018 met publicatiegegevens op de website van Het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving (NSCR)
 

Toekomstvisie aanhouding en inverzekeringstelling minderjarigen in het strafproces
In opdracht van het Ministerie voor Justitie en Veiligheid heeft de VNJA samen met Defence for Children een Toekomstvisie opgesteld over “De aanhouding en inverzekeringstelling van minderjarige en jongvolwassen verdachten”. Hierin staat hoe een leeftijd- en ontwikkelingsgerichte aanpak eruit ziet voor minderjarige en jongvolwassen verdachten tijdens de eerste fase van het strafproces en hoe dit verbeterd zou moeten worden. Uitgangspunt is dat het verblijf in een politiecel zoveel mogelijk wordt vermeden of zo kort mogelijk wordt ingezet. De toekomstvisie maakt deel uit van de Verkenning Invulling Vrijheidsbeneming Justitiële Jeugd (VIV JJ). Minister Dekker (Rechtsbescherming) komt in het voorjaar met een beleidsreactie.
 
De VNJA en Defence for Children concluderen dat het strafproces van minderjarige en jongvolwassen verdachten zich nog teveel kenmerkt door willekeur. Gevolg is dat minderjarigen en adolescenten te veel tijd in een politiecel doorbrengen waar nauwelijks rekening wordt gehouden met leeftijd en kwetsbaarheid. Dit is in strijd met (inter)nationale regelgeving en met de onschuldpresumptie. In de Toekomstvisie staan aanbevelingen om de wet aan te passen, de praktijk te veranderen en het proces te verbeteren.
 
Dat betekent onder andere dat:
– Het ophouden voor verhoor niet alleen op het politiebureau maar ook elders  zou moeten kunnen plaatsvinden (thuis, bij familie, in een instelling).
– De duur van de inverzekeringstelling van minderjarige verdachten dient te worden ingekort.
– Minderjarigen altijd aanspraak moeten kunnen maken op kosteloze rechtsbijstand door een (jeugdrecht)advocaat
 
Ook is duidelijk geworden dat voor het wijzigen van de huidige praktijk op het politiebureau, een cultuuromslag noodzakelijk is. Er zijn nieuwe werkinstructies nodig voor jeugdzaken, waarbij de volgende uitgangspunten in acht worden genomen:

Ophouden voor verhoor thuis
Geen inverzekeringstelling, tenzij
Inverzekeringstelling op een andere plaats
Kindgerichte bejegening
Aandacht voor herstel
Richtlijnen en criteria concretiseren

 
Tot slot wordt voorgesteld om per regio een centrale plek te creëren, zoals een specifiek politiebureau voor jeugdige verdachten, waar alle expertise over jeugd aanwezig is en een Kindgerichte omgeving en waar ruimte voor (forensisch) multidisciplinair overleg.

Klik hier voor het advies: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/jeugdcriminaliteit/documenten/rapporten/2017/12/21/opbrengst-research–development-trajecten
Zie ook de website van Defence for Children

Hoe organiseren we in de toekomst passende zorg en beveiliging op maat voor justitiële jongeren?
Het programma Verkenning Invulling Vrijheidsbeneming Justitiële Jeugd (VIV JJ) onderzoekt verschillende
bouwstenen die voor, tijdens en na de detentie moeten voorkomen dat jongeren verder afglijden en een
criminele carrière opbouwen.  Maandelijks geeft het Ministerie van Veiligheid en Justitie een update van de laatste ontwikkelingen en resultaten op het gebied van VIV Justitiële Jeugd. Hieronder vindt u links naar de nieuwsbrieven.
Om inzicht te bieden in de doelgroep en de werkprocessen rondom de proeftuinen VIV JJ heeft de Academische Werkplaats Risicojeugd (AWRJ) in opdracht van het ministerie van Veiligheid en Justitie een onderzoeksmonitor opgezet.
Klik hier voor nieuwsbrief nr. 7 d.d. 1 maart 2018
Klik hier voor nieuwsbrief nr. 6 d.d. 1 december 2017
Klik hier voor nieuwsbrief nr. 5 d.d. 1 oktober 2017
Klik hier voor nieuwsbrief nr. 4 d.d. 22 september 2017
Klik hier voor nieuwsbrief nr. 3 d.d. 6 juli 2017
Klik hier voor nieuwsbrief nr. 2 d.d. 1 mei 2017
Klik hier voor nieuwsbrief nr. 1 d.d. 18 april 2017